Ik zet mijn statief neer en bevestig mijn camera erop. Het klaslokaaltje waarin ik me bevind is nog in verrassend goede staat. Als je het puin en de stof, de kapotte ramen en afgebladderde muren wegdenkt, is het goed voor te stellen dat kinderen hier vroeger les kregen. De schoolbankjes staan in een nette rij en er hangt een oud, bijna verteerd schoolbord voor in de klas. Hier en daar ligt een werkschriftje op de grond. Ik richt de camera op een voorwerp dat op een klein tafeltje onder het schoolbord ligt. Het is een gasmasker. Het blijft een raar fenomeen. Al die gasmaskers die her en der te vinden zijn in de huizen en gebouwen. Soms één enkele, soms een hele stapel en we zagen ze ook netjes opgehangen in rijen aan het plafond. Ik pas mijn belichting aan, stel scherp en druk af. Wat zouden al die gasmaskers hier toch doen? We hebben het met onze groep vaak afgevraagd, maar het echte antwoord blijven we helaas schuldig.

Als ik na een kwartier het schooltje weer uitloop, zie ik niemand meer van de groep. Ik loop richting onze bus en de Wit-Russische chauffeur wenkt me. Hij spreekt geen woord Engels en ik geen woord Wit-Russisch, maar hij wijst me op een groot pand in de verte en probeert me duidelijk te maken dat het een ‘magazin’ was. Ik vertaal zijn woorden als een opslagplaats en besluit in die richting te lopen. Dat is nog niet makkelijk, want het gras is hoog en het is echt oppassen waar je je voeten neerzet.

Buiten mijn comfortzone…

Het ‘magazin’ blijkt te erg vervallen en ontoegankelijk. Ik struin verder en na een tijdje zie ik de bus niet meer. Ik waan me in een soort post-apocalyptisch landschap. Het is compleet verlaten. Ik voel me wat onwennig zo zonder groep en ik merk dat ik het randje van mijn comfortzone nader… Ik ben namelijk niet zo’n held. Ik ben niet superstoer. Als ik me hier verstap of per ongeluk een slang boos maak, moet ik hard roepen om de aandacht van de groep te trekken. En dan is er nog mijn gebrek aan richtingsgevoel. Zo struinend tussen de huisjes door, raak ik de weg al een beetje kwijt. Ik zou niet eens meer rechtstreeks naar de bus kunnen teruglopen.

Post-apocalyptisch

Ik besluit even stil te gaan staan en kijk om me heen. Wat is het hier prachtig! Ik zie een vervallen boerderijtje, waar een boom door het raam naar binnen groeit. Naast het huis staan een oud hondenhok en een kippenren. Verder op het erg staat een ingestort wc-huisje. Fruitbomen staan weelderig in bloei en voorzien honderden insecten van hun dagelijkse portie nectar. De insecten in dit gebied lijken overigens totaal geen interesse in mij te hebben. De natuur biedt hen alles wat ze nodig hebben, zo’n zwetende toerist met camera laat hen koud. De zenuwen in mijn buik nemen af en maken plaats voor een gevoel van verwondering. Wat is het bijzonder dat ik dit mag meemaken. Dat ik met eigen ogen mag zien wat de kernramp voor mens en natuur heeft gedaan. En wat een contrast! Wat voor de bevolking zo’n groot drama was, lijkt voor de natuur een zege. Ze is veerkrachtig en heeft zich aangepast aan de nieuwe omstandigheden. Ze komt tot volle bloei nu de mens zich er niet mee bemoeit. Ik struin verder en kom bij het volgende huisje een groepslid tegen. Gelukkig. Het is geweldig om hier zo alleen rond te mogen struinen, maar het voelt toch ook wel een beetje kwetsbaar…

Bosbranden

De volgende dag is er een landelijk bos-verbod afgegeven in verband met gevaar voor bosbranden door de langdurige droogte. We horen dit terwijl we door het gebied naar een stuk bos rijden, waar enkele jaren geleden een brand heeft plaatsgevonden. Blijkbaar geldt het verbod niet voor ons… Onze gids legt ons uit dat bosbranden het grootste risico voor het gebied vormen. Als er brand uitbreekt, komt er radioactieve rook vrij en deze kan zich afhankelijk van de wind over grote gebieden verspreiden. Eén van de belangrijkste taken van de beheerders van de ‘the exclusion zone’ is het bewaken van de brandveiligheid. Overal in het gebied zie je hoge brandtorens staan. We mogen even uit de bus om dit afgebrande stuk bos te verkennen. Ik leen een groothoeklens van een groepslid en kies ervoor om deze foto’s in zwart/wit te maken. Zo komt de rauwe realiteit van het verbrande bos nog meer tot zijn recht. Al word ik wel verrast… Tussen de zwartgeblakerde bomen, groeien alweer plantjes en kleurige bloemetjes en vinden spinnen en insecten hun nieuwe huis. Ik blijf me verwonderen over de veerkracht van de natuur.

33 jaar na de ontploffing is Tsjernobyl helemaal hot! Ons bezoekje aan the exclusion zone leverde een radio-interview op voor twee van mijn medereizigers. De miniserie ‘Chernobyl’ slaat in als een bom en wordt op IMDB als ‘beste nieuwkomer’ onthaald. En het prikkelt ieders interesse als ik vertel dat ik een paar dagen in het geëvacueerde gebied heb doorgebracht.

Meer weten over de kernramp?

Wil je meer weten over de kernramp zelf? Kijk dan ‘Chernobyl’. Deze miniserie is nu te zien op HBO. Het is de rauwe en trieste werkelijkheid van de ramp die zich in 1986 voltrok. Het laat de gevolgen zien voor de mensen die er direct en indirect bij betrokken waren. Het vertelt het verhaal van doofpotaffaires en een regime waarin gezichtsverlies koste wat kost moest worden voorkomen. De leugens en intriges zijn onlosmakelijk verbonden met deze grote ramp. De serie is een absolute aanrader, maar wees voorbereid: er zitten schokkende scenes bij.

Ik had me voorgenomen om in dit blog nog veel meer te vertellen… maar het is teveel en ik ben helaas niet zo kort van stof… Dit blog zou dan écht veel te lang worden! 😉 Wil je meer weten? Mail me dan even persoonlijk op info@arnhemsmeiske.nl of reageer hieronder.

Dit blog is ook gepubliceerd op de inspirerende website www.boeksz.com, waar ik af en toe mag bloggen over mijn verwondering voor de natuur en fotografie.