“Pas op!”
Ik sta abrupt stil en kijk mijn foto-maatje verbaasd aan. Hij wijst op iets dat voor mijn neus bungelt en zegt: “je was er bijna tegenaan gelopen”. Ik probeer te zien waar hij naar wijst en dan stellen mijn ogen langzaam scherp op een bungelend hoopje groenig-geel. Het is een klein rupsje met donkere stipjes op de rug en het hangt aan een miniscuul dun draadje. Voor ik er erg in heb, laat hij zich verder zakken en we volgen hem met onze blik tot hij de grond raakt. Het is de rups van een spinselmot (of stippelmot). En als we er één zien bungelen, gaan we er vast nog meer tegenkomen.

Bungelend

We lopen over de Noordberg in de buurt van Heelsum. Een mooi stuk bos met een bijzondere geschiedenis, zo blijkt later als ik het natuurgebied google. Er heeft vroeger een grote galg gestaan en die was zo geplaatst dat iedereen (ook langsvarende boten) het schouwspel goed konden zien. Ik kan het niet helpen, maar ik denk even terug aan het bungelde rupsje… gelukkig kon die na onze bijna-botsing weer rustig haar pad vervolgen. Dat was de veroordeelden vroeger niet gegund.

Gelukkig wisten we de oude bijnaam van de Noordberg (de moordberg) niet toen we samen door het bos struinden met onze camera. Mijn fotomaatje had het gebied zelfs omgetoverd tot het compleet onschuldige en ook best wel lieve ‘rupsenland’. En wij voelden ons er helemaal thuis. Want die naam was zeer toepasselijk. Overal waren rupsen. Bungelend aan draadjes, kruipend tussen het schors van de bomen, naarstig op zoek naar eetbare blaadjes aan een verder kaal struikje en balancerend op grassprieten. Onze camera’s klikten heel wat af en we droomden van de mooiste rupsen-plaatjes die we maar konden bedenken. Geweldig!

De uitdagingen…

Fotograferen van rupsen is niet alleen geweldig leuk, maar ook een geweldige uitdaging!

• Om te beginnen waaide het nogal… Dat maakt macrofotografie al niet tot de makkelijkste tak van fotografie. Als er iets is waar ik echt een hekel aan heb als ik op pad ga met mijn macrolens, is het wel de wind. Gelukkig konden we die nog een beetje omzeilen door lekker dicht bij de grond te blijven. De struiken langs het pad hielden de wind wel een beetje tegen. En door met ons eigen lichaam wat luwte te creëren, was dat niet het grootste obstakel.

• Dat waren de rupsen zelf! Want heb je weleens geprobeerd om een actieve rups (en op de een of andere manier waren ze allemaal actief!) op de foto te zetten? Dat kleine ding zit of staat nóóit eens even stil. En… áls ze al eens stil staat, met het lijf strak langs het takje, is er eigenlijk niet veel aan! Juist dat gekronkel is leuk voor op de foto! Zo’n rupsje Nooitgenoeg met zijn bolle ruggetje als hij over een takje omhoog of naar beneden kruipt. Superschattig… Toch?

• En naast al die wind en dat gekronkel, is een rups ook nog eens behoorlijk typisch van vorm. Los van eventueel wat overtollig haargroei, is ze slechts een langwerpig lijfje met een paar voor-, tussen- en achterpootjes. Met de macrolens en de daarbij behorende scherptediepte is ze dus zelden helemaal scherp in beeld. Of eigenlijk moet ik zeggen: het was vaak nog een hele kunst om überhaubt íets scherp in beeld te krijgen! Gelukkig laat ik me niet zómaar kennen en zet ik in deze situaties graag mijn creativiteit in om toch nog een mooie rupsenfoto te krijgen.

Rupsenfluisteraar

Al met al was rupsenland dus best een uitdaging voor ons! Eén die we graag aangrepen, maar desaltenietemin werden de rupsen zo nu en dan wel streng door ons toegesproken. Ik ben natuurlijk niet de beste rupsenfluisteraar, dus echt geluisterd werd er niet, maar soms leek er één gevoelig voor mijn gefluister (lees: gemopper 😉)! Dan kon ik net een scherpe foto maken, terwijl het rupsje even op adem kwam. Of kwam het koppie precies in mijn scherptestelgebied! Jeej! Ons uitstapje naar Rupsenland was vooral erg gezellig en ook nog eens best wel leerzaam. Het leerde me geduld te hebben en er echt even voor te gaan zitten. Én het gaf me de gelegenheid om mijn creativiteit weer eens flink aan te boren.

Een paar foto-tips

1. Zorg dat je hem mooi van de zijkant op de foto zet. Door zo haaks mogelijk op de zijkant van de rups te gaan zitten met je camera, krijg je de hele zijkant scherp.
   
2. Zet de rups juist recht van voren op de foto. Zo zie je de fascinerende kop van de rups en verdwijnt het lijfje daarachter in de onscherpte. Dat geeft niets. Je focus ligt zo nog meer op de kop. Bekijk die kop nu eens goed. Zie je de nepogen die veel rupsen hebben en ook de zes echte oogjes vlakbij de kaak? Zie je zijn kaken en voelsprieten (waarmee de rups kan ‘proeven’ of hij op de juiste waardplant zit)? Bij sommige rupsen zit bij de kop ook een spinklier waarmee hij spinsel kan aanmaken om bijvoorbeeld ene cocon te maken.
   
3. Rupsen hebben de neiging om te klimmen. Maak daar gebruik van. Zorg dat je een mooie achtergrond kiest en maak eens een silhouette-foto. Als je zo gaat zitten dat het licht tussen de struiken of bladeren doorschijnt geeft dat een mooie bokeh.

Succes met de rupsjes en wie weet ooit tot ziens in rupsenland! 😉

Vind je het leuk om meer van me te leren? Geef je dan eens op voor één van mijn workshops! Door met een gezellig groepje gelijkgestemden in de praktijk aan de slag te gaan met mijn tips, leer je veel en raak je zeker geïnspireerd om nog mooiere foto’s te maken! En wil je het wat grondiger aanpakken? Kijk dan eens of een cursus natuurfotografie bij de IVN Arnhem iets voor je is!